حق تقدم به میزان نزدیکی خودرو به چهارراه، نوع خیابان و وجود تابلوها و چراغ های راهنمایی بستگی دارد. در تعیین حق تقدم، دو اصل اساسی وجود دارد؛ یکی بر اساس نزدیکی به چهارراه و دیگری بر اساس قرار داشتن در سمت راست. به طور کلی، خودروهایی که به چهارراه نزدیک تر هستند، حق تقدم دارند و در مواقعی که خودروهای مختلف به طور همزمان به چهارراه می رسند، خودرویی که در راست قرار دارد، حق تقدم را خواهد داشت. همچنین، حق تقدم در میدان با خودرویی است به میدان نزدیک تر است و در واقع دور میدان قرار دارد.
حق تقدم در چهارراه هم عرض فاقد تابلو یا چراغ
در چهارراه های هم عرض که فاقد تابلو یا چراغ راهنما هستند، حق تقدم به اتومبیل هایی است که به چهارراه نزدیک ترند. در این شرایط، اگر دو خودرو به طور همزمان به چهارراه برسند، اصل حق تقدم راست دست اعمال می شود. به عبارت دیگر، اگر دو خودرو یکی از جهت چپ و یکی دیگر از دست راست بیایند، خودرویی که از سمت راست می آید، حق تقدم دارد. این قاعده هدفش ایجاد نظم و کاهش تصادفات در چهارراه ها است. رانندگان باید در چنین شرایطی با دقت و احتیاط بیشتری عمل کنند تا از بروز حوادث جلوگیری شود.
حق تقدم در چهارراه غیر هم عرض (خیابان اصلی و فرعی)
در چهارراه های غیر هم عرض که یک خیابان اصلی و یک خیابان فرعی وجود دارد، حق تقدم به خودروهایی که در خیابان اصلی حرکت می کنند، تعلق می گیرد. خودروهایی که از خیابان فرعی وارد چهارراه می شوند، باید منتظر بمانند تا خودرویی که در خیابان اصلی است، عبور کند. این اصلی مهم در ترافیک به کاهش تصادفات کمک کرده و نظم بیشتری را ایجاد می کند.
علی الخصوص در شرایطی که ترافیک سنگین است، رانندگان باید با صبر و دقت بیشتری عمل کنند. همچنین، این نوع طراحی در چهارراه ها به عموم رانندگان این امکان را می دهد تا بدانند کدام خودروها حق تقدم دارند و از این طریق از بروز مشکلات ترافیکی جلوگیری کنند.
حق تقدم در چهارراه با تابلو ایست و تابلوی رعایت حق تقدم
در چهارراه هایی که با تابلوهای ایست یا تابلو رعایت حق تقدم مشخص شده اند، رانندگان ملزم به رعایت این تابلوها هستند. تابلو ایست به طرز واضحی نشان می دهد که خودرو باید قبل از ورود به چهارراه توقف کند و سپس به تقاطع نگاه کند تا از تردد خودروهای دیگر اطمینان حاصل کند.
در مواردی که از تابلو رعایت حق تقدم استفاده می شود، خودروهایی که در حال حرکت به تقاطع هستند، باید به خودروهایی که حق تقدم دارند، اجازه عبور دهند. این تابلوها به افزایش آگاهی رانندگان کمک کرده و باعث می شوند که رانندگان بیشتر به وضعیت چهارراه ها توجه کنند و از بروز تصادفات جلوگیری کنند.
حق تقدم در چهارراه با چراغ راهنمایی و رانندگی
حق تقدم در چهارراه هایی که دارای چراغ راهنمایی و رانندگی هستند، همیشه وابسته به وضعیت چراغ ها خواهد بود. چراغ قرمز به معنی توقف، چراغ زرد به معنی احتیاط و چراغ سبز به معنی حرکت است. رانندگان باید به دقت به چراغ های راهنما توجه کرده و بر اساس آن عمل کنند. در این حالت، توزیع حق تقدم به طور واضح مشخص شده و باعث می شود که چراغ های راهنما نظم و انضباط بیشتری در ترافیک ایجاد کنند. همچنین، در شرایط خاص ممکن است چراغ راهنما برای عبور عابران پیاده هم تنظیم شود که در این صورت، رانندگان باید به عابران پیاده نیز حق تقدم بدهند.
جمع بندی
بسته به نوع چهارراه و شرایط موجود، حق تقدم می تواند بر اساس نزدیکی خودرو به تقاطع، اصل سمت راست، تابلوهای راهنمایی یا چراغ های راهنمایی تعیین شود. در چهارراه های هم عرض بدون تابلو و چراغ، خودروهای نزدیک تر اولویت دارند و در صورت تساوی، خودروی سمت راست حق تقدم دارد. در چهارراه های غیر هم عرض، خودروهای خیابان اصلی اولویت دارند. همچنین، تابلوهای ایست و رعایت حق تقدم به رانندگان کمک می کند تا با احتیاط عمل کنند و در چهارراه هایی که چراغ راهنما دارند، رانندگان باید دقیقاً طبق رنگ چراغ ها حرکت کنند. شرکت های تولید کننده تجهیزات ترافیکی با تولید ابزار و تجهیزات با کیفیت به افزایش نظم در ترافیک کمک می کنند.